Hits: 0
آرتریت روماتوئید نوعی آرتروز التهابی و بیماری خود ایمنی است که در طی آن، بدن به بافتهای خودی و به‌خصوص بافت مفاصل حمله می‌کند. به دلایلی که هنوز به‌وضوح مشخص نیستند، در آرتریت روماتوئید، سیستم ایمنی – که به‌منظور محافظت از سلامتی در مقابل حمله‌ی سلولهای بیگانه مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها طراحی شده است – به‌اشتباه به بافتهای خودی بدن حمله می‌کند، به‌خصوص به غشای سینوویال که سطح درونی مفاصل را می‌پوشاند. درنتیجه‌ی این حمله، مایعات درون مفصل جمع شده و باعث درد و التهاب می‌شوند که ممکن است به‌صورت سیستمیک بروز کنند – یعنی این عارضه می‌تواند در کل بدن سرایت پیدا کند.
در برخی از بیماران، آرتریت روماتوئید زانو می‌تواند به اشکال شدیدتری بروز کرده و باعث عوارض جدی شود که نه‌تنها مفصل زانو را درگیر می‌کنند، بلکه دیگر مناطق و دستگاه‌های بدن را نیز تحت تأثیر خود قرار می‌دهند. بهتر است درمان این عارضه در مراحل ابتدایی‌تر آن شروع شود تا روند پیشرفت آن کند شده و از ایجاد ناتوانی‌های جدی پیشگیری شود. متخصصین ما در کلینیک فیزیوتراپی پیشرفته‌ی دکتر سعادتی به‌منظور حفظ سلامت مفصل زانوی شما، یک برنامه‌ی ورزش‌درمانی برای شما طراحی می‌کنند. متخصصین ما همچنین به شما می‌گویند از چه حرکاتی دوری کنید و انجام تمرینات دامنه‌ی حرکتی را نیز به شما آموزش می‌دهند.
برای انجام بهتر تکنیکهای ورزشی و تقویت عضلات زانو، متخصصین ما از تکنیکهای درمان درد مختلف فیزیوتراپی مانند الکتروتراپی (TENS)، اولتراسوند تراپی، لیزر سرد، ماساژ درمانی، استئوپاتی و کایروپراکتیک استفاده می‌کنند. متخصصین ما همچنین از تکنیکهای نوین و مؤثری مانند میکرو واس تراپی (Micro-Vas) و تحریک مغناطیسی عملکردی (FMS) نیز در درمان مؤثر روماتیسم زانو استفاده می‌کنند. جهت کسب اطلاعات بیشتر، مشاوره با متخصصین ما و یا رزرو نوبت می‌توانید با شماره‌های 02126722003 و 02126722004 تماس حاصل فرمایید.
علل روماتیسم مفصل زانو
روماتیسم مفصلی زانو یک عارضه‌ی خود ایمنی بوده و این به معنی حمله‌ی دستگاه ایمنی خود فرد به بافتهای سالم زانو می‌باشد. بااین‌حال، علت ایجاد این عارضه هنوز معلوم نیست. سیستم ایمنی بدن شما به‌طور طبیعی آنتی‌بادی‌هایی را تولید می‌کند که به باکتری‌ها و ویروس‌ها حمله کرده و به درمان عفونت کمک می‌کنند. درصورتی‌که به آرتریت روماتوئید زانو مبتلا شده‌اید، سیستم ایمنی بدن شما به‌اشتباه آنتی‌بادی‌ها را برای حمله به غشای مفصل زانو می‌فرستد. این مشکل باعث می‌شود تا لایه‌ی نازک سلولهای پوشاننده‌ی مفصل زانو (غشای سینوویال) دردناک و ملتهب شده و مواد شیمیایی خاصی را آزاد کنند که باعث آسیب دیدن استخوان، غضروف، تاندون و رباط‌های اطراف می‌شود. در صورت درمان نشدن این عارضه، این مواد شیمیایی باعث می‌شوند مفصل زانو شکل طبیعی خود را از دست بدهد. درنهایت، این مواد می‌توانند مفصل زانو را به‌طور کامل از بین ببرند.
عوامل خطر
عوامل متعددی وجود دارند که می‌توانند خطر ابتلا به روماتیسم زانو در مفصل زانو را افزایش دهند از جمله:
- عوامل ژنتیکی
- هورمون‌ها
- استعمال دخانیات
علائم
علائم اولیه‌ی روماتیسم مفصل زانو شبیه به استئوآرتریت بوده و علائم اصلی آن عبارت‌اند از:
- درد ناشی از آرتریت روماتوئید معمولاً شدید و زجرآور است. این درد معمولاً به هنگام صبح و پس از یک دوره‌ی بدون فعالیت بیشتر می‌شود.
- گرفتگی زانو: زانوی مبتلا به روماتیسم مفصل زانو ممکن است دچار گرفتگی شود. همانند درد زانو، گرفتگی زانو نیز به هنگام صبح و یا پس از یک دوره‌ی بدون فعالیت شدیدتر است.
- تورم زانو، گرما و قرمزی: غشای زانوی مبتلا به روماتیسم زانو ملتهب شده و باعث تورم این مفصل می‌شود. سپس دمای مفصل بالا رفته و در برابر لمس کردن حساس می‌شود.
- ندول های روماتوئیدی: در برخی از افراد، نقاط سفت متورمی به نام ندول ها می‌توانند در زیر پوست در اطراف مفصل زانو به وجود بیایند.
به‌علاوه، علائم دیگر این عارضه عبارت‌اند از:
- کاهش اشتها
- تب
- کاهش انرژی
- کم‌خونی
تشخیص
تشخیص روماتیسم مفصلی زانو ممکن است دشوار باشد چراکه عارضه‌های متعددی وجود دارند که باعث التهاب و گرفتگی شده و آزمایش مخصوصی برای تشخیص این عارضه وجود ندارد. هیچ آزمایش خونی نمی‌تواند عارضه‌ی روماتیسم زانو را به‌طور مطمئن تشخیص داده و یا احتمال وجود آن را رد کند ولی برخی از آزمایشات خاص می‌توانند نشانه‌های محتمل این عارضه را تشخیص دهند. آزمایشاتی که ممکن است برای تشخیص و تحت نظر داشتن روماتیسم مفصلی انجام شوند عبارت‌اند از:
- عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس
- اسکن اولتراسوند
- اسکن MRI
درمان روماتیسم مفصل زانو
استراحت مناسب
استراحت کردن می‌تواند برای درمان رماتیسم زانو و درمان مفاصل متورم مفید باشد ولی باید از استراحت طولانی‌مدت پرهیز کرد چراکه ممکن است باعث ایجاد عوارض جانبی مخربی شود. استراحت دادن به مفصل زانوی آسیب دیده می‌تواند تا حد زیادی در مدیریت زانودرد کمک کرده و التهاب مفصل را کاهش دهد. بااین‌حال، عوارض جانبی بالقوه‌ی عدم فعالیت شامل کاهش دامنه‌ی حرکتی و کاهش قدرت مفصل زانویم باشند.
سرد یا گرم کردن زانو
برای شل کردن مفصل زانوی گرفته می‌توانید از یک کمپرس گرم و مرطوب استفاده کنید. بر روی زانوی ملتهب از کمپرس یخ استفاده کنید. سرما می‌تواند فعالیت کلاژنازی سینوویال را کاهش داده و در کاهش التهاب زانو مؤثر باشد.
دارو درمانی
درمان روماتیسم مفصلی زانو ممکن است با استفاده از داروهای زیر انجام شود:
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): آسپرین و مسکن‌ها
- کورتیکواستروئید ها: ازجمله پردنیزون ممکن است برای فرد تجویز شوند که در کاهش التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید زانو مؤثرند.
- داروهای ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری (DMARDs): می‌توانند اثر مواد شیمیایی مترشحه توسط دستگاه ایمنی به هنگام حمله به مفصل زانو را خنثی کنند.
- داروهای بیولوژیک: داروهای بیولوژیک می‌توانند سریع‌تر از داروهای ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده‌ی بیماری اثر کنند و استفاده از آن‌ها به شکل تزریقی است. این داروها می‌توانند آرتریت روماتوئید زانو را کند، اصلاح و یا حتی درمان کنند.
زانوبند طبی
بدشکلی‌های ایجاد شده در زانو به علت روماتیسم مفصلی می‌توانند عملکرد این مفصل را دچار اختلال کنند. تکنیکهای محافظت از مفصل زانو برای طولانی‌تر کردن استقلال بیمار ضروری‌اند. استفاده از بریس زانو می‌تواند فعالیت‌های زندگی روزانه را بسیار آسان‌تر کرده و استقلال فرد را افزایش دهد.
فیزیوتراپی
هدف از انجام فیزیوتراپی حفظ تحرک بیمار است. در این روش از ورزش‌درمانی و دیگر متدها برای تحریک عضلات، استخوان‌ها و مفصل زانو استفاده می‌شود. نتیجه‌ی آن تناسب‌اندام عمومی و قدرت بیشتر است.
کایروپراکتیک
روشهای درمانی کایروپراکتیک عموماً بر روی دستگاه عصبی، عضلات و مفاصل بدن متمرکز بوده و در آن‌ها سعی می‌شود تا عملکرد این اعضای بدن تا حد امکان بهبود یابد. درمان کایروپراکتیک روماتیسم زانو بر روی رفع گرفتگی زانو که در اثر عدم تحرک ایجاد شده است متمرکز بوده و در آن‌ها سعی می‌شود تا با شل کردن عضلاتی که دچار گرفتگی شده‌اند، عملکرد و تحرک پذیری مفصل زانو به حداکثر میزان ممکن برسد.
استئوپاتی
استئوپاتی برای درمان آرتریت روماتوئید زانو می‌تواند تا حد زیادی در کاهش زانودرد، از بین بردن تورم زانو و بهبود تحرک پذیری و افزایش دامنه‌ی حرکتی مؤثر باشد. استئوپاتی شامل روشهای درمانی دستی استئوپاتی (درمان دستی) بر روی مفصل زانو، عضلات و رباط‌های آن می‌باشد. این روش‌ها ممکن است شامل تمرینات کششی ملایم، تمرینات تحرک‌پذیری و تکنیکهای مکانیکی (تراکشن) باشند.
الکتروتراپی
الکتروتراپی با ارسال امواج الکتریکی به مفصل زانو و تحریک عصب و عضلات زانو و تحریک تولید مواد تسکین درد طبیعی بدن (آندورفین)، درد زانو ناشی از روماتیسم زانو را کاهش می‌دهد. الکتروتراپی از تکنیکهای مختلفی مانند تحریک الکتریکی عصب (TENS) و اولتراسوند تراپی و لیزر تراپی برای تسکین درد زانو استفاده می‌کند و اثر آن در درمان روماتیسم زانو مثبت گزارش شده است.
تحریک مغناطیسی عملکردی (FMS)
تحریک مغناطیسی عملکردی (FMS) روشی جدید برای درمان درد زانو ناشی از روماتیسم زانو است که از یک طرف با القاء میدان الکتریکی به اعماق ناحیه زانو، باعث تحریک عمیق و همزمان عصب، عضلات و تاندونهای زانو شده و از طرف دیگر با القاء میدان مغناطیسی به تمامی سلولهای ناحیه زانو نفوذ کرده و با افزایش تبادل یون و افزایش جریان خون در بافت زانو، اکسیژن رسانی به ناحیه زانو را افزایش داده و منجر به احیاء و بازسازی زانو می‌شود.
میکرو واس تراپی(MICRO-VAS)
میکرو واس (Micro-Vas) یکی از روشهای جدید و موثر درمان درد زانو و ترمیم بافت و غضروف آسیب دیده زانو ناشی از روماتیسم زانو است که با ارسال امواج الکترومغناطیسی به ناحیه زانو و تحریک مویرگ زایی و افزایش جریان خون و در نتیجه اکسیژن رسانی به بافتهای آسیب دیده اطراف مفصل زانو، منجر به تحریک و ترمیم بافت آسیب دیده می‌شود.
طب سوزنی
طب سوزنی یکی از روشهای طب سنتی چینی که از سوزنهایی از جنس استیل ضد زنگ بسیار نازک برای تحریک چاکراه های بدن به منظور ایجاد تعادل در انرژی (کی) بدن استفاده می‌کند و درد زانو ناشی از روماتیسم زانو را با تحریک تولید ماده تسکین درد طبیعی بدن (آندورفین) تسکین می‌دهد.
ورزش برای روماتیسم زانو
ورزش کردن منظم و مداوم برای درمان روماتیسم زانو مهم است. ورزش کردن می‌تواند در کاهش درد و گرفتگی زانو مؤثر بوده و زانوی شما را انعطاف‌پذیر کند. این ورزش‌ها همچنین می‌توانند به خواب شما کرده و استقامت شما را افزایش دهند. یک برنامه‌ی درمانی باید شامل تمرینات کششی، ورزش‌های هوازی و تمرینات تقویتی منظم باشد.