Hits: 0
سیاتیک یک درد شدید در پا است که به دلیل فشرده شدن، تحریک شدن یا التهاب عصب سیاتیک ایجاد می‌شود. عصب‌های سیاتیک بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین عصب‌های بدن هستند که قطر آنها به اندازه انگشت شست بوده و از پشت کمر به سمت پاها کشیده می‌شوند. عصب سیاتیک از 5 عصب کوچک‌تر که از سمت نخاع از پایین ستون فقرات به یکدیگر متصل شده و به سمت پاها امتداد می‌یابند تشکیل شده است. سپس دوباره به عصب‌های بسیار کوچک‌تری تقسیم شده که هر کدام به سمت ران، زانو، ساق پا، روی پا و انگشتان پا می‌روند. زمانی که این عصب‌ها تحریک شوند یا به دلیل التهاب بافت نرم اطراف تحت فشار قرار گیرند، پزشک آن را به عنوان درد سیاتیک شناسایی می‌کند.
نوع درمانی که توسط متخصصین ما درکلینیک فیزیوتراپی پیشرفته شمیم با مدیریت دکتر حیدر سعادتی ارائه می‌شود به علت ایجاد درد سیاتیک در بیمار بستگی دارد. برنامه درمانی ما برای درد سیاتیک شامل چندی روش درمانی مختلف مانند ماساژ درمانی، اولتراسوند، الکتروتراپی (TENS)، درمان دستی ، استئوپاتی، تحریک مغناطیسی عملکردی (FMS) و تنظیمات ستون فقرات می‌شود.
در صورتی که شما با درد عصب سیاتیک در ناحیه کمر و پا مواجه هستید، جهت کسب اطلاعات بیشتر، مشاوره با متخصصین ما یا رزرو نوبت می‌توانید با شماره‌های 02126722003 و 02126722004 تماس حاصل فرمایید.
علائم
افراد مبتلا به سیاتیک از طیف وسیعی از علائم رنج می‌برند که برخی از آنها عبارتند از:
- درد در هر طرف از پایین کمر، باسن، پشت ران و ساق پا
- احساس خستگی شدید، بیحسی یا از دست دادن احساس در پاها و روی پا
- درد تیرکشنده که باعث می‌شود نشست و برخاست بسیار دشوار شود
- احساس گزگز و سوزش در قسمت پایین پا
برای کسب اطلاعات در زمینه درمان قطعی قوز پشت اینجا کلیک کنید.
برای کسب اطلاعات در زمینه درمان قطعی افتادگی شانه اینجا کلیک کنید.
علل
برخی اختلالات ستون فقرات ممکن است باعث فشرده شدن عصب سیاتیک یا رادیکولوپاتی اندام شود. شایع‌ترین این دلایل عبارتند از:
بیرون‌زدگی و فتق دیسک کمر
فتق دیسک یک اختلال در دیسک‌های بین مهره‌ای است به این معنی که مواد ژله‌ای مرکزی (نوکلئوس پالپوسوس) داخل قسمت تایری شکل دیواره خارجی دیسک باقی می‌ماند.
فتق دیسک زمانی اتفاق می‌افتد که نوکلئوس به سمت فیبروز آنولئوس می‌لغزد. چه دیسک برآمده باشد و چه بیرون زده باشد، مواد دیسک می‌توانند بر ریشه عصب مجاور فشار آورده و بافت ظریف عصب را فشرده کرده و باعث درد سیاتیک شوند.
تنگی کانال نخاع کمری
تنگی کانال نخاع اختلالی است که باعث فشرده شدن عصب‌ها شده و بیشتر در سنین کهولت اتفاق می‌افتد. درد پا شبیه به درد سیاتیک بوده و ممکن است به دلیل تنگی کانال نخاع ایجاد شود. درد معمولاً وضعیتی است و در زمان انجام فعالیت‌هایی مانند ایستادن یا راه رفتن تشدید شده و در هنگام نشستن آرام می‌شود.
اسپوندیلولیستزی
اسپوندیلولیستزی اختلالی است که ستون فقرات کمری را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مشخصه این عارضه لغزش مهره‌ها به سمت جلو و روی مهره مجاور است. زمانی که مهره لغزیده و جابجا می‌شود، ریشه عصب فشرده شده و غالباً باعث ایجاد درد سیاتیک در پا می‌شود.
آسیب‌دیدگی
درد سیاتیک در اثر فشار مستقیم بر عصب‌ها با وارد آمدن فشار خارجی به کمر یا ریشه‌های عصب نخاعی خاجی ایجاد می‌شود.
سندرم پیرفورمیس
سندرم پیرفورمیس به دلیل تحریک عصب سیاتیک توسط عضله پیرفورمیس ایجاد می‌شود. عضله پیرفورمیس در قسمت پایینی ستون فقرات قرار دارد و به استخوان ران متصل شده است تا به چرخش ران کمک کند. عصب سیاتیک از زیر عضله پیرفورمیس می‌گذرد. سندرم پیرفورمیس زمانی ایجاد می‌شود که ماهیچه پیرفورمیس دچار گرفتگی شده و بر عصب سیاتیک فشار وارد می‌کند.
تومورهای نخاعی
تومورهای نخاعی توده‌های غیرطبیعی هستند که ممکن است خوش‌خیم یا سرطانی (بدخیم) باشند. به هر حال، زمانی که تومورهای نخاعی در ناحیه کمر ایجاد می‌شوند، احتمال ابتلا به درد سیاتیک ناشی از فشرده شدن عصب سیاتیک افزایش می‌یابد.
تشخیص
آزمایش‌های تشخیصی شامل عکس‌برداری به وسیله اشعه ایکس، ام آر آی و سی تی اسکن و آزمایش‌های الکترودیاگنوز (سرعت هدایت عصب، الکترومایوگرافی) می‌شود. این معاینات و آزمایش‌ها به شناسایی موارد منع استفاده از درمان‌های دستی برای تنظیم ستون فقرات به کار برده می‌شود.
اقدامات درمانی
درمان با فیزیوتراپی
فیزیوتراپی (PT) به طور معمول شامل روش‌های درمانی غیرفعال و فعال است. فیزیوتراپی غیرفعال به معالجه‌ای (مثلاً گرما و سرما درمانی) که توسط دکتر فیزیوتراپی انجام می‌شود و فیزیوتراپی فعال به درمان‌های که به مشارکت فعال شما نیاز دارد (به عنوان مثال ، ورزش درمانی) اشاره دارد.
درمان با فیزیوتراپی به شدت بیماری بستگی دارد. برای بیشتر بیماران، یک سری تنظیمات برای جابجا کردن مهره‌ها به سمت عقب و قرار گرفتن آنها در محل درست به کاهش فشار وارده بر عصب کمک می‌کند. در بیشتر موارد، استفاده از ماساژ، الکتروتراپی ، اولتراسوند تراپی و مگنت تراپی ضرورت می‌یابد.
درمان با فیزیوتراپی چه مزایایی دارد؟
فیزیوتراپی از آنجایی که می‌تواند به کاهش التهاب و درد کمک کند، عملکرد بدنی را بهبود می‌بخشد و از عود علائم سیاتیک جلوگیری می‌کند. بعلاوه، برنامه فیزیوتراپی شما می‌تواند به شما یاد دهد که چگونه وضعیت بدن خود را بهبود ببخشید و اغلب شامل یک برنامه ورزش خانگی برای سلامتی جسمی طولانی مدت است.
در اولین ملاقات با دکتر فیزیوتراپی خود، درمانگر تاریخچه پزشکی و عادات سبک زندگی شما را مرور می‌کند و از شما در مورد تجربه سیاتیک خود سؤال می‌پرسد. ممکن است وی از زمان شروع سیاتیک، اگر یک آسیب یا حادثه خاص باعث علائم سیاتیک شده است، و از میزان فعالیت شما قبل از ایجاد درد کمر و پا سؤال کند.
در مرحله بعد، ممکن است فیزیوتراپیست شما از شما بخواهد یک سری حرکات ساده را انجام دهید تا دامنه حرکت، وضعیت استقرار، رفلکس‌ها و توانایی حرکت خود را ارزیابی کنید. ممکن است از شما خواسته شود که از یک طرف به طرف دیگر خم شوید، از کمر به سمت جلو و عقب خم شوید یا کمر خود را پیچ بدهید.. همچنین درمانگر شما را در حال راه رفتن مشاهده می‌کند. این بخش از معاینه شما ارزیابی پایه‌ای از وضعیت فعلی شما است و اطلاعاتی را درباره اینکه چگونه سیاتیک بر توانایی عملکرد جسمی شما در انجام فعالیت‌های زندگی روزمره تأثیر می گذارد، به پزشک درمانی شما ارائه می‌دهد.
سپس دکتر فیزیوتراپی شما آنچه را که از معاینه شما متوجه شده است، با یک برنامه فیزیوتراپی سازمان یافته برای شما، ترکیب می‌کند. برنامه درمانی غیرفعال و فعال شما به گونه‌ای طراحی شده است که اهداف واقع‌بینانه شما را در بر بگیرد. هرچه درد کمر و پاهای شما فروکش کند و قابل کنترل‌تر شود، ممکن است برنامه درمانی شما تغییر کند تا انواع مختلفی از کشش‌ها و تمرینات را در برگیرد.
مانند بسیاری از گزینه‌های درمانی، فیزیوتراپی نیز به سرعت نتیجه نداده و ممکن است دستیابی به نتایج مطلوب چندین هفته طول بکشد. برنامه درمانی شما علاوه بر ورزش در منزل، می‌تواند ترکیبی از ویزیت‌های کلینیک با دکتر فیزیوتراپی شما باشد.
چگونه فیزیوتراپی غیرفعال سیاتیک را کاهش می‌دهد
هدف از فیزیوتراپی غیرفعال این است که با آرام کردن بدن، تنش دردناک بافت نرم را به آرامی تسکین دهید و از این طریق بدن خود را برای درمان‌های فعال که باعث تقویت قدرت، انعطاف‌پذیری و جلوگیری از درد طولانی مدت می‌شوند، آماده کنید. برنامه فیزیوتراپی غیرفعال شما ممکن است شامل برخی از درمان‌های زیر باشد.
- گرما و سرما درمانی: دکتر فیزیوتراپی می‌خواهد با استفاده از گرما خون بیشتری را به منطقه مورد نظر برساند. جریان خون بیشتر اکسیژن و مواد مغذی بیشتری را به آن منطقه می‌آورد. به عنوان مثال، یک کمپرس گرم که بر روی عضله پیریفورمیس شما قرار دارد ممکن است به کاهش اسپاسم عضلات که باعث ایجاد سیاتیک شما می‌شود، کمک کند. از طرف دیگر، سرما باعث کاهش گردش خون می‌شود و به کاهش التهاب، اسپاسم عضلانی و درد کمک می‌کند. فیزیوتراپی شما بین روش‌های گرم و سرد را به طور متناوب انجام خواهد داد تا از آنها بیشترین بهره را ببرید.
- TENS (تحریک عصب الکتریکی از راه پوست): تنس (Tens) توسط دستگاهی فعال می‌شود که عضلات شما را از طریق شدت متغیر (اما بی‌خطر) جریان الکتریکی تحریک می‌کند. تنس به کاهش اسپاسم عضلات کمک می‌کند و ممکن است تولید اندورفین را به عنوان مسکن‌های طبیعی بدن افزایش دهد. اگر درمانگر تشخیص دهد که استفاده از آن ضرورت دارد، حتی در خانه نیز می‌توانید از آن استفاده کنید. تجهیزات تنس که فیزیوتراپیست شما از آن استفاده می‌کند از دستگاهی که برای استفاده در “خانه” در نظر گرفته شده بزرگتر است. با این حال، هر دو تنس بزرگ یا کوچک می‌تواند یک روش درمانی مفید باشد.
- اولتراسوند: اولتراسوند امواج صوتی ایجاد می‌کند که در اعماق عضلات شما حرکت کرده و گرمای ملایمی را ایجاد می‌کند که باعث تقویت گردش خون و به بهبودی سریع شما می‌شود. افزایش گردش خون به کاهش اسپاسم عضلات، گرفتگی، تورم، سفتی و درد کمک می‌کند.
فیزیوتراپی‌های فعال برای سهولت تسکین دردهای سیاتیک
دکتر فیزیوتراپی شما تمرینات و ورزش‌های متنوعی را برای بهبود انعطاف‌پذیری و قدرت عضلات به شما آموزش می‌دهد. برنامه فیزیوتراپی شما با در نظر گرفتن سلامتی و سابقه شما مخصوص خودتان است. این برنامه ممکن است شامل ورزش‌های هوازی، تقویتی، و حرکاتی برای افزایش انعطاف‌پذیری و دامنه حرکت شما باشد.
همانطور که فرد مبتلا به سیاتیک می‌داند، درد ناتوان‌کننده عصب در ناحیه کمر و پا، جذابیت ورزش را برای بیمار کمتر می‌کند. با این حال، عضلات قوی یک دفاع قوی در برابر درد است. در حقیقت، برخی از ورزش‌های شدید که به صورت نادرست انجام می‌شوند، می‌توانند فشار زیادی را بر ستون فقرات شما وارد کنند. خوشبختانه، برنامه فیزیوتراپی فعال از محدوده مجاز فراتر نمی‌رود. در عوض، فیزیوتراپیست شما به شما تمرینات ملایمی می‌دهد تا ستون فقرات و هسته (شکم) بدن شما را تقویت کند.
هیدروتراپی نوعی ورزش آرام است که ممکن است درمانگر بعنوان بخشی از برنامه مدیریت سیاتیک به شما توصیه کند. هیدروتراپی از مقاومت ملایم آب برای تقویت ماهیچه‌ها استفاده می‌کند و بسیاری از افرادی که در هنگام انجام ورزش سنگین دچار درد می‌شوند، با این شکل از فعالیت موفقیت بیشتری کسب می‌کنند. ایروبیک و شنا از انواع روش‌های آب درمانی هستند.
علاوه بر تمرینات ملایم برای کمک به تقویت هسته ، کمر و پاها ، درمانگر فیزیکی شما ممکن است به شما کمک کند یاد بگیرید که چگونه حالت خود را اصلاح کنید و اصول ارگونومیک را در فعالیت های روزمره خود بگنجانید تا بهتر از ستون فقرات خود محافظت کنید. این تغییرات ساده در حرکت روزانه به پیشگیری از درد سیاتیک در آینده کمک می‌کند.
تنظیمات (دست‌کاری ستون فقرات)
با دست‌کاری می‌توان حرکات محدود شده ستون فقرات را بهبود بخشید و مهره‌های جابجا شده را به محل صحیح خود در ستون فقرات خود بازگرداند. تنظیمات ستون فقرات با اصلاح عواملی که باعث تحریک عصب می‌شود مانند التهاب و اسپاسم عضلانی، به کاهش درد و علائم دیگر مرتبط با سیاتیک کمک می‌کند. تنظیمات دردناک نیست. دست‌کاری ستون فقرات به عنوان یک روش مطمئن، بی‌خطر و مؤثر اثبات شده است.
درمان استئوپاتی
رویکرد استئوپاتی به سیاتیک (و بیماری‌های دیگر) کمک به بازیابی عملکرد ستون فقرات، کاهش تحریک عصب و احیاء توانایی طبیعی بدن در فرایند بهبودی است.
درمان‌های دستی
رویکرد درمان دستی در درمان درد سیاتیک، پیدا کردن منشأ تحریک عصب و کاهش فشاری است که باعث ایجاد درد شده می‌شود. با درمان منشأ مشکل، بدن می‌تواند بدون مداخله عصب به طور طبیعی بهبود یابد.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی از درد مرتبط با اسپاسم عضلات می‌کاهد. ترکیب تنظیمات با فیزیوتراپی یک روش اثبات شده بسیار موفق در درمان بیشتر دردهای ناشی از سیاتیک است.
ماساژ بافت عمقی عضلات نخاعی و فاشیا (بافت همبند عضلانی) در ستون فقرات کمری، باسن و لگن را هدف قرار می‌دهد که ممکن است عصب سیاتیک و / یا اعصابی باشد که از عصب سیاتیک جدا می‌شوند را تحت فشار قرار داده باشد. درمانگر از فشار و اصطکاک مستقیم استفاده می‌کند تا سعی کند تنش در بافت‌های نرم شما (رباط‌ها، تاندون‌ها، عضلات) را آزاد کند.
تحریک مغناطیسی عملکردی (FMS)
تحریک مغناطیسی عملکردی (FMS) روشی جدید برای درمان درد عصب سیاتیک است که از یک طرف با القاء میدان الکتریکی به ستون فقرات و ریشه عصب در ناحیه مربوطه در ستون فقرات، باعث تحریک و احیاء سیناپسی عصب سیاتیک شده و از طرف دیگر با القاء میدان مغناطیسی به سلول‌های ناحیه ستون فقرات نفوذ کرده و با افزایش تبادل یون و افزایش جریان خون در بافت اطراف ستون فقرات، اکسیژن‌رسانی را افزایش داده و منجر به احیاء و بازسازی عصب سیاتیک می‌شود.
تمرینات ورزشی برای درمان درد سیاتیک
تمرینات ورزشی برای رفع درد سیاتیک
تمرینات بدنی
پیلاتز کشش ساق پا، چرخش مورب به حالت دراز کشیده و کرانچ معکوس تمریناتی هستند که می‌توانند به تقویت عضلات شکم کمک کرده و قسمت پایین پشت کمر را حفظ کنند. پیشنهاد می‌شود که این حرکت را در دوست 15 تایی انجام دهید. سطح قدرت خود را در ذهن نگه داشته و سختی و سادگی حرکات را متناسب با وضعیت خود تنظیم کنید.
پیلاتس کشش ساق پا
چرخش مورب به حالت دراز کشیده
کرانچ معکوس
کشش برای بهبودی
کشش عمقی سرینی، کشش ران در حالت نشسته و لمس کردن انگشتان پا در حالت ایستاده مثال‌هایی از کشش‌های نسبتاً راحت‌تر هستند. کشش باید بین 30 تا 60 ثانیه و حداقل سه مرتبه در هفته انجام شود. حرکات باید آرام و کنترل‌شده انجام شود تا احتمال آسیب‌دیدگی و بیشتر شدن درد کاهش یابد.
کشش عمقی سرینی
کشش ران در حالت نشسته
لمس کردن انگشتان پا در حالت ایستاده
درمان به کمک یوگا
هلال نیمه ماه، حرکت مارمولک و خم کردن انگشت شست پا می‌توانند به کاهش درد سیاتیک کمک کنند. متناسب با شدت بیماری، حرکات یوگا را می‌توان در باشگاه یا در منزل انجام داد. صندلی ناهارخوری یا چهارپایه می‌تواند ابزار بسیار مفیدی برای کمک به شما در انجام دادن حرکات مشکل شود. هر حرکت یوگا باید به مدت 20 ثانیه تا چند دقیقه انجام شود که به سطح توان بدنی شما بستگی دارد
حرکت نیمه هلال ماه
حرکت مارمولک باز
حرکت خم کردن انگشت شصت پا
سوالات متداول
در حالی که تناسب اندام و داشتن وزن سالم از اهمیت زیادی برخوردار است، آیا تمریناتی وجود دارد که افراد مبتلا به سیاتیک باید از آن بپرهیزند؟
مطالعات نشان داده است افرادی که در کار خود نیاز به پیچاندن کمر، یا هنگام خم شدن یا چمباتمه زدن دارند، بیشتر در معرض خطر سیاتیک هستند. بر این اساس، ورزش‌هایی که شامل اینگونه فعالیت‌ها مانند انواع خاصی از وزنه‌برداری می شوند، احتمالاً خطر بیشتری برای ایجاد سیاتیک دارند. اگر از وزنه‌برداری لذت می‌برید، با فیزیوتراپیست، و کایروپراکتور کار کنید تا مطمئن باشید حرکات را به درستی انجام می‌دهید.
چه فعالیت‌هایی به بهترین وجه از سیاتیک جلوگیری می‌کند؟
حفظ وزن سالم خطر ابتلا به سیاتیک را کاهش می‌دهد، بنابراین فعال بودن یک اقدام پیشگیرانه مهم است. بخصوص تمرینات کم‌تحرک و کشش برای جلوگیری از سیاتیک بسیار مناسب است. به ویژه حرکاتی که عضلات کمر و گلوتئال را درگیر می‌کند.
آیا رژیم غذایی ضد التهابی می‌تواند به کاهش یا جلوگیری از سیاتیک کمک کند؟
در تئوری بله اما تا آنجا که من می‌دانم، مطالعه‌ای برای تأیید آن صورت نگرفته است. با این حال، مطالعاتی درباره تأثیر داروهای ضد التهابی بر روی سیاتیک انجام شده است( داروهای ضد التهابی قدرتمندتر از یک رژیم ضد التهابی هستند، حداقل در کوتاه مدت). مطالعات خاصی نشان می‌دهد داروهای ضد التهابی فقط از دارونما بهتر عمل می‌کنند.
بر این اساس، اگر رژیم غذایی ضد التهابی را دنبال می‌کنید یا از گیاهان ضد التهابی مانند زنجبیل و زردچوبه استفاده می‌کنید ، به احتمال زیاد تأثیر عمده‌ای بر سیاتیک نخواهد گذاشت. به جای یک نوع رژیم غذایی خاص، پزشکان توصیه می‌کنند که افراد بر داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل سرشار از میوه و سبزیجات تمرکز کنند.
آیا گروه سنی خاصی در معرض خطر بیشتری برای سیاتیک هستند
سیاتیک معمولاً یک بیماری میانسالی محسوب می‌شود. در یک مطالعه گفته شد که اوج بروز این مشکل بین 40 تا 49 سال است. افراد وقتی به سن 30 سالگی خود می‌رسند احتمال خطر افزایش می‌یابد و با رسیدن به 50 سالگی منحنی خطر نزولی خواهد بود.
با رویکردهای پزشکی می‌توان علائم سیاتیک را درمان نمود. مصرف داروهای مسکن، شل کننده‌های عضلات یا داروهای ضدالتهابی به کاهش علائم سیاتیک کمک می‌کنند. ترکشن ، فیزیوتراپی یا تزریق مستقیم در ریشه عصب نیز ممکن است مورد توجه قرار گیرند.
استراحت
یک روز استراحت کرده و کمتر روی پای خود بایستید – اما همان گونه که در زیر مشاهده خواهید کرد، شما باید فعالیت کنید تا درد سیاتیک شما کاهش یابد بنابراین تعادل بین استراحت و فعالیت را رعایت کنید! اگر درد در سمت چپ بدن شما احساس می‌شود، روی قسمت راست بدن استراحت کنید تا فشار کاهش یابد.