Hits: 0
بیماری اسپوندلیت آنکیلوزان نوعی آرتروز است که ستون فقرات را تحت تأثیر قرار میدهد. علائم این عارضه شامل درد و احساس خشکی در قسمت پایین گردن تا پایین کمر میباشد. استخوانهای ستون فقرات (مهرهها) به یکدیگر جوش میخورند در نتیجه این امر، ستون فقرات خشک و سفت میشود. این تغییرات ممکن است جزئی و یا شدید باشد و میتواند منجر به بروز خمیدگی (قوز) در کمر گردند. تشخیص و درمان زودهنگام میتواند به کنترل درد و خشکی کمک کرده و از بروز بدشکلی قابلتوجه در بدن جلوگیری کند یا از شدت آن بکاهد.
شروع زودهنگام فیزیوتراپی و طب سوزنی در حفظ عملکرد ستون فقرات و کاهش میزان نابهنجاری و بدشکلی بدن، بسیار مهم است. متخصصین ما در کلینیک فیزیوتراپی پیشرفته دکتر سعادتی جهت کاهش ناراحتی ناشی از آرتروز ستون فقرات و بهبود عملکرد ستون فقرات، روشهای مختلف فیزیوتراپی را به کار میگیرند. کاهش شدت درد و خشکی، حفظ شکل صحیح بدن، جلوگیری از بروز بدشکلی و نابهنجاری و حفظ توانایی فرد برای انجام فعالیتهای روزمره از اهداف درمان میباشند. زمانی که آرتروز ستون فقرات به درستی درمان شود افراد مبتلا به این عارضه بهطور نسبی میتوانند زندگی عادی و طبیعی خود را دوباره از سر گیرند. پیشنهاد تیم پزشکی این است که آرتروز ستون فقرات تحت شرایط ایده آل درمان شود. اعضای تیم پزشکی معمولاً شامل بیمار، پزشک، فیزیوتراپ و درمانگر طب سوزنی میباشد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر، مشاوره با متخصصین ما یا رزرو نوبت میتوانید با شمارههای 02126722003 و 02126722004 تماس حاصل فرمایید.
علائم
شایعترین علائم اولیه آرتروز ستون فقرات عبارتند از:
بروز درد و خشکی
احساس درد و خشکی مداوم در قسمت کمر، باسن و ران بیش از سه ماه ادامه پیدا میکند. اسپوندلیت آنکیلوزان غالباً در اطراف مفصل ایلیاک یعنی محلی که استخوان خاجی (پایینترین قسمت مهم ستون فقرات) به استخوان خاصرهای در ناحیه پایین کمر متصل میگردد آغاز میشود.
فیوژن (زائدههای) استخوانی
آرتروز ستون فقرات میتواند باعث رشد استخوانهای زائدی در مفصل گردد که این امر ممکن است منجر به جوش خوردن غیرطبیعی استخوانها به یکدیگر شده که در اصطلاح به آن ” فیوژن استخوانی” گفته میشود. فیوژن استخوانی که استخوانهای گردن، کمر یا لگن را درگیر نماید، میتواند توانایی بیمار را برای انجام فعالیتهای عادی و روزانه تحت تأثیر قرار دهد.
جوش خوردن استخوان دندهها به ستون مهرهها و یا به استخوان جناغ سینه میتواند در توانایی فرد برای انبساط قفسه سینه در هنگام کشیدن نفس عمیق، ایجاد محدودیت کند.
بروز درد در لیگامنتها و تاندونها
آرتروز ستون فقرات همچنین میتواند بر روی لیگامنتها و تاندونهای متصل به استخوانها نیز تأثیر بگذارد. تاندونیت (التهاب تاندون) ممکن است موجب بروز درد و خشکی یا سختی در ناحیه پشت یا زیر پاشنه پا ازجمله در تاندون آشیل که در پشت مچ پا قرار دارد، گردد.
علل بروز
یکی از نظریههای قدیمی این است که بیماری اسپوندلیت آنکیلوزان زمانی شروع میشود که نیروهای دفاعی رودهها شکست بخورند و باکتریهای خاصی وارد جریان خون شوند و در پاسخ ایمنی بدن تغییراتی ایجاد کنند.
ژنتیک
اگرچه هنوز علت دقیق بروز اسپوندلیت آنکیلوزان معلوم نیست اما میدانیم که ژنتیک نقش مهمی را در ابتلا به این بیماری ایفا میکند.
پروتئینی به نام HLA-B27
بیشتر افراد مبتلا به آرتروز ستون فقرات دارای ژنی هستند که یک نشانگر ژنتیکی به نام HLA-B27 تولید میکند. با این حال الزاماً فرد نباید دارای ژن HLA-B27 باشد تا دچار این عارضه شود. همچنین اکثر افرادی که دارای این نشانگر هستند هرگز به اسپوندلیت آنکیلوزان مبتلا نشدهاند.
دیگر ژنهای مرتبط با آرتروز ستون فقرات
محققان بیش از 60 ژن مرتبط با اسپوندلیت آنکیلوزان و بیمارهای مرتبط با آن را شناسایی کردهاند. در این میان ژنهای اینترلوکین 12،17 و 23 و ژن ERAP 1 جدیدترین ژنهای اصلی شناساییشده هستند.
عوامل محیطی
در کنار عوامل محیطی محرک ازجمله عفونت باکتریایی به وجود ژنهای دیگری نیز برای فعال شدن این بیماری در افراد مستعد نیاز میباشد.
عوامل خطر
عوامل خطری که افراد را مستعد ابتلا به آرتروز ستون فقرات میکند عبارتند از:
- فعال بودن عامل HLA-B27 در آزمایش
- سابقه ابتلا به اسپوندلیت آنکیلوزان در خانواده
- بروز عفونت مکرر در دستگاه گوارش
- برخلاف دیگر انواع آرتروزها و بیماریهای رماتیسم ستون فقرات، معمولاً ابتلا به اسپوندلیت آنکیلوزان در جوانان بین ۱۷ تا ۴۵ سال آغاز میشود.
- سیگار کشیدن وضعیت اسپوندلیت را تهاجمیتر میکند.
تشخیص
تشخیص بیماری اسپوندلیت آنکیلوزان بر اساس عوامل مختلفی انجام میگیرد که عبارتند از:
- علائم بیماری
- نتایج به دست آمده از معاینه فیزیکی
- عکسبرداری اشعه ایکس از کمر و لگن
- اندازهگیری ابعاد قفسه سینه در هنگام تنفس
- نتایج تستهای آزمایشگاهی
درمان
گرما/سرما
همچنین اعمال گرما میتواند به کاهش گرفتگی در عضلات و تسکین درد کمک کند. استفاده از سرما، میتواند از میزان تورم در نواحی متورم بکاهد.
داروها
داروهای خاصی وجود دارند که به تسکین درد و خشکی ستون فقرات کمک کرده و اجازه میدهند تا بیمار با کمترین احساس ناراحتی، تمرینات و فعالیتهای خود را انجام دهند.
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی جزو شایعترین داروهایی هستند که برای درمان آرتروز ستون فقرات استفاده میشوند. در موارد متوسط تا شدید بیماری، ممکن است داروهای دیگری نیز به برنامه درمانی افزوده شود.
- داروهای ضد روماتیسمی تعدیلکننده را میتوان در زمانی مصرف نمود که داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی به تنهایی برای کاهش التهاب، خشکی و درد کافی نباشند.
- داروی ضد افسردگی سیمبالتا جهت تسکین کمردرد مزمن نیز مورد تأیید میباشد.
- تزریق استروئید به درون مفصل یا در اطراف تاندونها ممکن است در برخی موارد مفید باشد.
اصلاح وضعیت بدن
- به افراد مبتلا به اسپوندلیت آنکیلوزان توصیه میشود که بر روی تشکهای سفت بخوابند و در این هنگام کمر خود را صاف نگه دارند. چون در حالت خم بودن گردن، بالشهای بزرگ موجب جوش خوردن مهرههای گردن به یکدیگر میشوند، در استفاده از آنها در زیر سر منع میشود.
- همچنین باید از قرار دادن پا بر روی بالش پرهیز کنید چراکه میتواند در حالتی که بدن در وضعیت خمیده است منجر به فیوژن یا خشک شدن مفصل زانو و لگن گردد.
- صندلی، میز و دیگر سطوح کاری را انتخاب کنید که مانع از قوز کردن یا خمیدگی شما شوند. استفاده از صندلیهای دستهدار نسبت به صندلیهای بدون دسته ترجیح داده میشوند.
کایروپراکتیک و درمان دستی ستون فقرات
به کمک کایروپراکتیک و درمان دستی علائم آرتروز ستون فقرات را میتوان مدیریت نمود و تا حدی درد را تسکین میدهند. انجام درمانهای دستی را باید به مرحله غیر حاد التهاب محدود نمود. در حالت حاد بودن بیماریهای مفصلی، درمانهای دستی را نباید انجام داد چون این کار موجب آسیبدیدگی بافت همبند میگردد.
روش استئوپاتی
استئوپاتی از طریق همتراز کردن مهرهها و برداشتن فشار از روی مفاصل به کمک دستکاری ستون فقرات، میتواند به تخفیف شدت درد در مفاصل کمک کند. در طی این روش درمانی جهت کمک به کاهش درد و خشکی در مفاصل کمر، در فواصل زمانی ملاقات با درمانگر از کیسه گرم و سرد نیز استفاده میشود.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی میتواند به تقویت عضلات اطراف ستون فقرات کمک کرده تا موجب حفظ مهرهها در راستای صحیح شود و از میزان فشار روی مفاصل میکاهد.
همچنین در فیزیوتراپی راهنماییهایی در مورد انجام تمرینهای کششی به شما ارائه میشود که ستون فقرات را منبسط میکنند و فشردگی روی مفاصل و مهرهها را کاهش میدهد.
لیزر درمانی سرد
لیزر درمانی کمتوان برای کاهش درد روماتیسمی و رماتیسم مفصلی و اسپوندلیت آنکیلوزان مؤثر است. لیزر درمانی سرد یا لیزر کمتوان (لیزر کمتوان) شامل استفاده از نور لیزر کمتوان میباشد تا از طریق آن سرعت، کیفیت و قدرت اصلاح بافت را افزایش داد، التهاب را کاهش و درد را تسکین بخشید. لیزر درمانی روشی کامل برای درمان عضله، تاندون، لیگامنت، بافت همبند، استخوان، اعصاب و بافت پوست میباشد که غیرتهاجمی و شیوهای بدون نیاز به داروست.
الکتروتراپی
الکتروتراپی شامل استفاده از انرژی الکتریکی جهت رفع درد، گرفتگی یا اسپاسم عضله، ضعف عضله، ضعف گردش خون و محدودیت دامنه حرکتی ناشی از اسپوندلیت آنکیلوزان میباشد. الکتروتراپی از طریق مسدود کردن سیگنالهای درد و ممانعت از ارسال آنها به مغز عمل میکند.
ماساژ درمانی
غالباً خشکی مفصل موجب میشود که بدنتان را در وضعیت و حالت نامناسب و اذیت کنندهای قرار دهید که این امر منجر به استفاده بیش از حد از عضلات و رگ به رگ شدن آنها میگردد. ماساژ میتواند موجب تسکین درد و کاهش خشکی مفصل در افراد مبتلا به آرتروز ستون فقرات شود. افراد مختلف از انواع روشهای ماساژ میتوانند سود ببرند؛ اما به نظر میرسد که اکثر افراد احساس میکنند که ماساژ بافت نرم میتواند علائم بیماری را تسکین دهد و فشار و استرس را رفع نماید.
ورزشهای مخصوص آرتروز ستون فقرات یا اسپوندلیت آنکیلوزان
برنامه ورزشی روزانه میتواند به کاهش خشکی، تقویت عضلات اطراف مفاصل و پیشگیری یا به حداقل رساندن احتمال بروز ناتوانی، کمک کند.
- زمانی که ورزش و حرکات کششی به دقت انجام شود و به تدریج شدت آن را افزایش داد میتواند به بهبود مفاصل خشک و دردناک کمک کند.
- ورزشهای تقویتی اگر به وسیله وزنه یا وسایل سفت کننده عضلات بدون ایجاد حرکت در مفاصل انجام شوند میتوانند عضلات اطراف مفاصل دارای درد را قوی کنند تا بدین طریق بهتر از آنها محافظت شود. ورزشهایی را که برای انجام شدنشان نیازی به حرکت مفصل نیست حتی در زمانی که آن مفاصل دردناک و ملتهب هستند نیز قابل انجامند.
- تمرینات بهبود دامنه حرکتی توانایی حرکتی و انعطافپذیری مفاصل را بهبود داده و از شدت خشکی مفصل آسیبدیده میکاهد. چنانچه ستون فقرات دارای درد یا التهاب باشد، انجام ورزش جهت ایجاد کشش و انبساط در عضلات کمر در پیشگیری از بروز ناتوانی طولانی مدت، مؤثر واقع میشود.