بازدیدها: 124
کلینیک فیزیوتراپی پیشرفته شمیم با مدیریت دکتر حیدر سعادتی از مراکز فوق تخصصی درمان سکته مغزی می باشد که از سال 1388برای اولین بار در ایران اقدام به تحقیقات در مراکز دانشگاه علوم پزشکی در زمینه درمان سکته مغزی با روش آر تی ام اس نمود و موفق به دفاع از رساله دکتری تخصصی با امتیاز عالی گردید و همزمان با تاسیس مرکز تحریک مغناطیس مغز(تی ام اس) در ارائه خدمات درمانی پیشرفته و نوین سکته مغزی به بیماران در طول دهه گذشته از تجربیات بالینی جهت درمان بیماران سکته مغزی استفاده نمود.
سکته مغزی که با نامهای دیگری مانند حادثهی عروقی-مغزی یا حملهی مغزی نیز شناخته میشود، زمانی رخ میدهد که خونرسانی به بخشی از مغز متوقف میشود و این بخش از کار میافتد. این مسئله باعث میشود که ناحیهای از بدن که تحت کنترل آن بخش از مغز بوده است نیز، متعاقباً از کار بیافتد. سکته مغزی دو نوع اصلی دارد: سکتهی ایسکمیک (توقف خونرسانی) و سکتهی هموراژیک (خونریزی در مغز). توانبخشی پس از سکتهی مغزی به بیماران کمک میکند که به زندگی عادی خود بازگردند و کاراییهایی که قبل از بروز سکته مغزی داشتهاند، دوباره بازیابند. میزان موفقیت در دستیابی به این هدف به وضعیت سلامتی بیمار و شدت سکتهی مغزی بستگی دارد.
متخصصین ما در کلینیک فیزیوتراپی پیشرفته دکتر سعادتی از درمانهای توانبخشی برای بازگرداندن بیماران به زندگی عادی و بازیابی کارایی عملکردی آنها به حالت قبل، بهره میبرند. متخصصین ما از گفتاردرمانی برای کمک به بلع صحیح غذا و جلوگیری از عفونت ریه (ناشی از رفتن غذا به ریهها) استفاده میکنند. تکنیکهای مختلف فیزیوتراپی به بیماران سکتهی مغزی کمک میکنند که قدرت عضلانی و تعادل بدن خود را بازیابند و از زمین خوردن اجتناب کنند و روشهای کاردرمانی نیز راهحلهایی برای انجام کارهای روزانه به بیماران ارائه میدهد. جهت کسب اطلاعات بیشتر، مشاوره با متخصصین ما یا رزرو نوبت میتوانید با شمارههای 02126722003 و 02126722004 تماس حاصل فرمایید.
علت بروز انواع سکته مغزی
علت بروز انواع سکتهی مغزی به شرح زیر است:
ترومبوز (انسداد عروق)
مسدود شدن یکی از وریدهای مغزی بر اثر وجود لخته خون در آن (ترومبوز)، شایعترین علت بروز سکته مغزی است. با مسدود شدن وریدی که در ان لخته خون وجود دارد، قسمتی از مغز که توسط ورید تغذیه میشده است، دیگر خونرسانی نمیشود و با نرسیدن اکسیژن به سلولهای آن، به تدریج سلولها میمیرند و در نتیجه بخشی از بدن که توسط این سلولها کنترل میشده است نیز از کار میافتد.
سکتهی آمبولی
نوع دیگری از سکتهی مغزی زمانی رخ میدهد که یک لخته خون یا پلاک تشکیل شده از رسوبات در دیوارهی رگ که از دیوارهی رگ جدا شده است، با جریان خون به حرکت درمیآید و در یکی از شریانهای مغزی گیر میکند.
هموراژ مغزی (خونریزی مغزی)
هموراژ یا خونریزی مغزی زمانی ایجاد میشود که کی از رگهای خونی در مغز پاره میشود و این خون در بین بافتهای اطراف پخش میشود. این مسئله به طرق مختلفی باعث میشود که خون و اکسیژن به بخشهایی از مغز نرسد و علائم سکته مغزی بروز کنند.
خونریزی در زیر عنکبوتیه مغز
در این حالت، خونریزی در زیر غشای آرکانوئید، که مغز را در برگرفته است، رخ میدهد. منشأ این خونریزی یکی از رگهایی است که در این ناحیه دچار پارگی شده است.
التهاب عروق
یکی از دلایل نادر سکتهی مغزی، التهاب عروق است که موجب میشود جریان خون به ناحیهای از مغز کاهش پیدا کند.
سردردهای میگرنی
به نظر میرسد که ارتباط کمی بین افزایش احتمال بروز سکتهی مغزی و ابتلا به سردردهای میگرنی وجود داشته باشد، چرا که سردردهای میگرنی میتوانند موجب تنگ شدن عروق مغزی شوند. برخی از حملات سردردهای میگرنی میتوانند علائمی مشابه با سکته مغزی داشته باشند، مانند از دست دادن کارایی در یک طرف بدن، اختلالات دیداری و مشکلات تکلم.
عوامل خطر
به طور کلی، شایعترین عواملی که خطر بروز سکتهی مغزی را افزایش میدهند، عبارتاند از:
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- سیگار کشیدن
- دیابت
- بالا رفتن سن
علائم و نشانهها
علائم سکتهی مغزی بسیار متنوع بوده و بستگی به این موضوع دارد که کدام ناحیه از مغز دچار کمبود اکسیژن و آسیب شده است. تمامی موارد بروز سکتهی قلبی همراه با علائم مربوط به عدم هماهنگی عملکرد عصبها میشوند. مهمترین علائم و نشانههای سکته مغزی عبارتاند از:
- بیحسی
- احساس ضعف
- مورمور و گزگز شدن
- تغییر ناگهانی در میزان تمرکز و احساس گیجی
- احساس ضعف ناگهانی و فلج شدن یکطرفهی بدن
- بیحسی در یک طرف بدن یا در ناحیه خاص از بدن
- از دست دادن جزئی بینایی
- دوبینی
- مشکل در تکلم یا فهمیدن صحبت دیگران
- احساس سرگیجه و مشکل رد حفظ تعادل
چه زمان باید با اورژانس تماس بگیرید؟
اگر فکر میکنید ممکن است کسی به سکته مغزی دچار شده باشد، برای آنکه بتوانید سریعاً اقدام کنید، کلمهی FAST را به خاطر داشته باشید:
- Face (صورت): آیا صورت شخص حالت افتادگی دارد؟
- Arm (بازوها): آیا بازوهای شخص دچار ضعف شده است؟
- Speech (گفتار): آیا شخص برای صحبت کردن دچار مشکل شده؟
- Time (زمان): در صورت بروز هر یک از علائم بالا، شما نباید زمان را از دست بدهید و لازم است فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
تشخیص
تشخیص بالینی سکتهی مغزی بعد از گرفتن شرح حال بیمار و معاینه فیزیکی او انجام میشود. معاینات فیزیکی شامل ارزیابی علائم حیاتی و سطح هوشیاری بیمار میشود. برای انجام ارزیابیهای عصبی نیز با استفاده از یک مقیاس استاندار مربوط به سکته عصبی انجام میشود. اگر بروز سکتهی مغزی همچنان قطعی نباشد، آزمایش خون و سی تی اسکن نیز انجام میشود. البته این معاینات و ارزیابیها برای تشخیص سریع سکتهی مغزی نبوده بلکه به منظور تدوین برنامهی توانبخشی بعد از بروز سکته مغزی است.
توانبخشی و فیزیوتراپی سکته مغزی
درمانهای دارویی
داروهایی برای جلوگیری از لخته شدن خون وجود دارند، این داروها عبارتند از:
- داروهای ضدانعقاد خون مانند وارفارین که از تشکیل لخته خون و از بزرگ شدن لخته خونهای موجود جلوگیری میکند.
- داروهای ضدپلاکت: این داروها از به هم چسبیدن پلاکتهای خون جلوگیری میکند.
- داروهای استاتین که کلسترول شما را کاهش داده و خطر بروز سکتهی دیگر را کاهش میدهند.
- داروهای تنظیم فشار خون: اگر شما فشار خون بالا داشته باشید، پزشک با تجویز این داروها سعی میکند فشار خون شما را پایین بیاورد.
فیزیوتراپی
درمان سی پی با فیزیوتراپی باید تا جای ممکن سریعتر آغاز شوند. حتی با در نظر گرفتن تأثیرات شدید ناشی از سکتهی مغزی، آغاز سریع و زودهنگام توانبخشی و حرکت دادن بیمار موجب رسیدن به نتایج درمانی بسیار بهتری میشود. نوع و شدت درمانهای در نظر گرفته شده برای بیمار باید با توجه به نیازهای خاص او باشد. اهداف اصلی توانبخشی بعد از سکتهی مغزی، پیشگیری از بروز عوارض سکته مغزی، به حداقل رساندن ناهماهنگیهای فیزیکی و به حداکثر رساندن کارایی عملکردی فرد میباشد.
تکنیکهای فیزیوتراپی سکته مغزی عبارتاند از:
- تمرین برای افزایش قدرت عضلات: میتوان با این تمرینات بدون افزایش حجم عضلانی یا درد، عضلات دستها و عملکرد آنها را بازیابی کرد.
- استفاده از ارتز (وسایل کمکی): در فیزیوتراپی از ارتزهای متحرک دست و مچ دست استفاده میشود. استفاده طولانیمدت از ارتزهای ثابت نیازمند انجام در مراقبتهای ویژه برای پیشگیری از قفل شدن دست و مشکل در انجام کارهای روزانه است و لازم است که نکات بهداشتی نیز به دقت رعایت شوند.
- بازیهای هدفمند: انجام بازیهای رایانهای هدفمند، در بیماران سکتهی مغزی میتواند ناهماهنگی عضلات بالایی بدن را به طور چشمگیری کاهش دهد.
- تمرین واقعیت مجازی: تمرینات واقعیت مجازی در بهبود هماهنگی عضلات بالاتنه و تواناییهای حرکتی بسیار مؤثر است.
- آینه درمانی: این روش درمانی جدید در مقایسه با روشهای معمول، در کنترل حرکات بدن و بهبود کارایی حرکتی بسیار مؤثر است.
الکتروتراپی (TENS)
الکتروتراپی (TENS) یک روش جایگزین فوقالعاده برای درمانهای حرکتی معمول به منظور توانبخشی بیماران سکته مغزی است. الکتروتراپی را میتوان حتی در بیمارستان و بلافاصله پس از درمانهای اورژانسی، آغاز نمود. الکتروتراپی به تقویت عضلاتی که شل شده و دچار افتادگی شدهاند کمک میکند. با ترکیب الکتروتراپی و بیوفیدبک میتوان توالیهای حرکتی بدن را دوباره بازآموزی کرد. برای موفقیت درمان لازم است که عملکردهای خاص عضلانی مورد هدف قرار گیرند و درمان به طور منظم، تکرار شود.
تحریک مغناطیسی مغز (TMS)
در روش تحریک مغناطیسی مغز (TMS) برای درمان سکته مغزی و علائم ناشی از آن از تحریک سیستم اعصاب مرکزی استفاده میشود. در این روش یک دستگاه حاوی سیمپیچ روی مغز قرار داده میشود. جریانهای الکتریکی کوتاه اما شدیدی به این سیمپیچ منتقل میشود که موجب تولید میدانهای مغناطیسی میشود که قطبیت آنها با سرعت زیادی در حال جابهجایی است و بدین ترتیب امواج مورد نیاز برای تحریک مغز ایجاد شده و به مغز منتقل میشوند. در طولانیمدت نیز، میتوان از روش rTMS برای متعادلسازی تحریکپذیری غشای مغزی استفاده کرد.
تحریک مغناطیسی عملکردی (FMS)
در روش تحریک مغناطیسی عملکردی (FMS)، میدانهای الکتریکی به ناحیه تحت درمان اعمال میشوند که این میدانهای الکتریکی، موجب تحریک همزمان عصبها میشود. قطبیت مغناطیسی ایجاد شده در این روش موجب درد کمتر، نفوذ بیشتر در بافتهای بیولوژیکی غیرهمگن و عدم نیاز به تماس فیزیکی دستگاه با بدن میشود.
درمان با میدانهای مغناطیسی (مگنتتراپی)
در روش مگنتتراپی، با میدانهای مغناطیسی به تمامی سلولهای بدن نفوذ میشود. این روش موجب بهبود تعادل یونی، نرمال کردن گردش خون و بهبود بهرهوری اکسیژن در سلولها شده و بنابراین به بازسازی و توانبخشی کلی بدن کمک میکند.
بیوفیدبکتراپی
عدم هماهنگی در حرکت را میتوان با روش بیوفیدبک درمان نمود. بیوفیدبک یک وسیله پزشکی الکتریکی است که از طریق دادههای دیداری و شنیداری، در مورد حرکات بدن، بازخورد یا فیدبک میدهد. بیمار، با استفاده از این اطلاعات میتواند از حرکات بدن خود بهتر آگاهی داشته باشد و در نتیجه بتواند کنترل بهتری روی آنها داشته باشد. این درمان موجب بازآموزی ادراک حرکتی بیمار شده و به او این توانایی را میدهد که عضلات گرفته و منقبض خود را آزاد کند.
1 دیدگاه. همین الان خارج شوید
Thank you very much for your blog.
I enjoyed reading this article.