درمان شکستگی استخوان مچ دست ناشی از ضربه ورزشی و سقوط شدید

چه عواملی می‌تواند منجر به شکستگی مچ دست شود؟

یک ضربه‌ی مستقیم یا صدمه‌ی ناشی از تصادف به دست و مچ دست می‌تواند باعث شکستگی در هر یک از استخوان‌های این نواحی گردد. علل شایع شکستگی مچ دست عبارت‌اند از :

• سقوط و زمین خوردن: افتادن روی دست، در حالی که دست رو به بیرون کشیده شده باشد، یکی از شایع‌ترین علل شکستگی مچ دست یا دست می‌باشد.
• آسیب‌های ورزشی: بسیاری از موارد شکستگی مچ دست و دست در حین ورزش‌های تماسی و پربرخورد یا ورزش‌هایی که در آن احتمال افتادن فرد روی دست زیاد است رخ می‌دهد ، مانند اسکیت سواری یا اسکیت روی برف یا اسنوبرد سواری.
• تصادفات رانندگی : تصادفات و سوانح رانندگی می‌توانند منجر به شکستگی استخوان مچ دست شوند، گاهی اوقات ممکن است استخوان این ناحیه از چند جا بشکند که اغلب برای ترمیم آن، به عمل جراحی نیاز خواهد بود.

علائم شکستگی مچ دست چیست؟

شکستگی مچ دست یا دست شکسته ممکن است علائم و نشانه‌هایی از جمله موارد زیر را به وجود آورد:

• درد شدید در ناحیه‌ی مچ دست که ممکن است با گرفتن اشیای یا فشرده کردن یا حرکت دادن مچ دست یا دستتان بدتر شود.
• ورم
• تحریک‌پذیری بالا
• کبودی
• تغییر شکل محسوس و مشخص، مانند خم شدن مچ دست یا کج شدن انگشتان
• گرفتگی یا ناتوانی در حرکت دادن انگشتان یا شست
• بی‌حسی دست و انگشتان

عوامل خطر شکستگی مچ دست

شرکت در برخی فعالیت‌های ورزشی و ابتلا به بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان که باعث نازک شدن استخوان‌ها می‌شوند ،  می‌تواند احتمال شکستگی مچ دست را افزایش دهند. در هنگام شرکت در ورزش‌های پربرخورد و فعالیت‌هایی که خطر افتادنتان در آن‌ها بیشتر است، احتمال شکستگی استخوان‌ها در ناحیه‌ی مچ دست بیشتر خواهد بود، ورزش‌هایی مانند:

• فوتبال، خصوصاً بروی چمن مصنوعی
• راگبی
• اسب سواری
• هاکی
• اسکی
• اسکی روی برف
• اسکیت سواری
• پریدن روی ترامپولین

عوارضی که شکستگی مچ دست ایجاد می‌کند چیست؟

عوارض ناشی از شکستگی مچ دست،اگرچه نادر هستند اما می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• گرفتگی، درد یا ناتوانی در حال پیشرفت: خشکی و گرفتگی یا درد ر ناحیه‌ی آسیب دیده ،در نهایت بعد از برداشتن گچ یا بعد از عمل جراحی به تدریج از بین می‌رود. اگرچه برخی از بیماران دچار خشکی یا دردی دائمی خواهند شد. در طی دوره‌ی بهبودی‌تان ، صبور باشید و با پزشکتان درباره‌ی ورزش‌هایی که می‌توانند به شما کمک کنند صحبت کنید و یا از او بخواهید تا شما را برای درمان‌های فیزیکی یا کاردرمانی به متخصص مربوطه ارجاع دهد.
• آرتروز: شکستگی‌هایی که تا مفصل کشیده می‌شوند، می‌توانند موجب بروز آرتروز در سال‌های بعدی شوند. اگر برای مدت طولانی بعد از شکستگی، مچ دست یا دستتان شروع به درد یا ورم کرد، برای معاینه و ارزیابی آن نزد پزشک متخصص بروید.
• آسیب عصبی یا آسیب مجرای خونی: وارد شدن ضربه به مچ دست می‌تواند به عصب‌های مجاور و مجاری خونی در آن ناحیه صدمه بزند.در صورتی که دچار بی‌حسی شده‌اید یا مشکلات خونی دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

شکستگی استخوان مچ دست چگونه تشخیص داده می‌شود؟

به‌طورکلی، تشخیص شکستگی مچ دست یا خود دست شامل یک معاینه‌ی فیزیکی دست آسیب دیده و عکس برداری رادیولوژی از آن می‌شود. گاهی اوقات، روش‌های دیگر تصویری نیز می‌توانند اطلاعات دقیق‌تری را در اختیار پزشک قرار دهند. این روش‌ها عبارت‌اند از :

• سی‌تی‌اسکن : تصاویر سی‌تی‌اسکن ، ساختارهایی از مچ دست را نشان می‌دهند که در عکس رادیولوژی قابل رؤیت نیستند. در سی تی اسکن می‌توان آسیب به بافت‌های نرم و رگ‌ها را مشاهده کرد. در این تکنولوژی، چندین عکس رادیولوژی از زوایای مختلف گرفته و با هم ترکیب شده تا اسلایدهای عرض مقطعی از ساختارهای داخلی بدنتان را به نمایش درآوردند.
• ام آر آی : این تکنولوژی با استفاده از امواج رادیویی و یک میدان مغناطیسی قوی، تصاویر دقیقی را از استخوان و بافت‌های نرم بدن تولید و ارائه می‌کند؛ تصاویر ام آر آی بسیار دقیق‌تر و حساس‌تر از عکس‌های رادیولوژی هستند و می‌توانند شکستگی‌های بسیار کوچک و آسیب‌های رباط را مشخص کنند.

گزینه‌های درمانی شکستگی استخوان مچ دست

اگر دو طرف استخوان شکسته شده، درست مقابل هم قرار نگرفته باشند (جابه جا شده باشند)، ممکن است فاصله‌هایی در بین تکه‌های استخوان به وجود بیاید یا قسمت‌های شکسته شده ممکن است روی هم (نه در کنار هم) قرار بگیرند. در این صورت، پزشک باید با دستکاری آن ناحیه، قسمت‌های شکسته شده را به جای قبلی و مناسبی حرکت دهد ک به این کار ، جا انداختن میگویند. بسته به میزان درد و ورمی که دارید، ممکن است قبل از انجام این عمل نیاز باشد که تحت به بی‌حسی موضعی یا بیهوشی عمومی قرار بگیرید. نوع درمانتان هر چه که باشد، باید در حین روند بهبودی، انگشتانتان را به طور عادی تکان دهید تا از خشکی و گرفتگی آن‌ها جلوگیری شود. از پزشک خود درباره‌ی بهترین راه‌ها برای حرکت دادن آن‌ها سؤال کنید. اگر سیگار می‌کشید، آن را کنار بگذارید. سیگار کشیدن می‌تواند موجب تأخیر در روند بهبودی و جوش خوردن استخوان‌ها یا جلوگیری از آن شود.

جا انداختن و ثابت نگه داشتن

برای جوش خوردن مناسب و بهبودی کامل از شکستگی، جلوگیری از حرکت کردن یک استخوان شکسته شده در مچ دستتان بسیار حائز اهمیت است. به همین منظور، لازم است دست شما گچ گرفته یا آتل‌بندی شود.  برای کاهش درد و ورم ، به شما توصیه می‌شود که دستتان را تا حدی که امکان دارد بالاتر از سطح قلبتان قرار دهید.

دارو

برای کاهش درد، پزشک مصرف داروهای مسکن معمولی را به شما توصیه می‌کند. اگر درد شدیدی دارید، ممکن است به داروهای قوی‌تری مانند کدئین نیاز داشته باشید. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی می‌توانند به کاهش درد کمک کنند اما ممکن است در روند بهبودی و جوش خوردن استخوان اختلالی وارد کنند،خصوصاً اگر برای مدتی طولانی مصرف شوند.از پزشک خود درباره‌ی اینکه آیا می‌توانید از این داروها برای کاهش دردتان استفاده کنید یا خیر، سؤال کنید. اگر شکستگی باز دارید، یعنی درصورتی‌که جراحت یا شکستگی در پوست نزدیک به محل جراحت دارید، برای جلوگیری از بروز عفونتی که ممکن است به استخوان برسد، به شما داروی آنتی‌بیوتیک داده می‌شود.

فیزیوتراپی برای شکستگی مچ دست

بعد از آنکه گچ دست یا آتل برداشته شد، ممکن است برای کاهش خشکی و گرفتگی و بازیابی حرکت مچ دست و دست و انگشتانتان، به تمرینات و ورزش‌های توان‌بخشی یا فیزیوتراپی نیاز داشته باشید.این توانبخشی می‌توانند به شما کمک کند، اما ممکن است برای بهبودی کامل، چند ماه یا بیشتر طول بکشد. البته خوشبختانه برخی روش‌های جایگزین دیگری مانند تزریق کورتیزون یا کورتون، اولتراسوند تراپی، ماساژ درمانی، طب سوزنی، لیزر و شاک ویو تراپی و غیره وجود دارند که می‌توانند به کاهش درد و کاهش مدت زمان بهبودی کمک فراوانی کنند.

ورزش‌هایی برای دست و انگشتان بعد از شکستگی مچ دست

ورزش انگشتان

ورزش دادن انگشتان که به آن ورزش نرم کردن تاندون‌ها میگویند، توانایی شما را برای مشت کردن دستتان بعد از شکستگی مچ دست بهتر می‌کند.این ورزش‌های را اغلب می‌توان در هنگامی که دستتان هنوز در گچ است انجام داد. در ادامه به انواع ورزش‌هایی برای نرم کردن تاندون‌ها می‌پردازیم، این نرمش‌ها عبارت‌اند از : مشت کردن انگشتان به حالت قلاب : انگشتانتان را صاف نگه دارید، سپس دو بند بالایی انگشتانتان را خم کنید درحالی‌که بزرگ‌ترین (پایین‌ترین) بند انگشتانتان صاف است. حرکت میز: در این حرکت بندهای بزرگ که در انتهای انگشتان قرار دارند را خم کرده، در حالی که بندهای کوچک در انگشتان به حالت صاف نگه داشته شده‌اند. مشت باز : در این حرکت بندهای انگشت بزرگ و متوسط انگشتان خم می‌شوند، در حالی که آخرین بند در حالت صاف قرار گرفته است. مشت کامل: در این حرکت همه‌ی بندهای انگشتان به یک‌بار و باهم خم می‌شوند . در هنگام انجام این حرکت، می‌توانید انگشتانتان را از هم باز کنید و به هم نزدیک و با این کار حرکت جانبی و پهلو به پهلو انگشتان را بهبود ببخشید.

ورزش انگشت شست

ورزش دادن شست، حرکات آن بعد از شکستگی مچ دست کمک می‌کند. انگشت شست در چندین جهت حرکت می‌کند: می‌توانید آن را به سمت بالا به صورت راست و مستقیم نگه دارید (مانند نشان دادن علامت لایک)، روبه بیرون (مثلاً برای گرفتن یک فنجان) و رو به داخل تا پایین انگشت کوچک حرکت دهید. به علاوه می‌توان تمرین تقابلی (تقابل انگشت شست با نوک انگشتان دیگر) را با لمس نوک انگشت شست به هر کدام از انگشتان دست انجام داد.

ورزش مچ دست

تقریباً همیشه بعد از شکستگی مچ دست، خشکی و گرفتگی در آن رخ می‌دهد. وقتی که گچ دستتان باز شود، متخصص طب فیزیکی‌تان یک سری تمرینات ورزشی مخصوصی را برای کاهش خشکی و گرفتگی به شما خواهد. به طور کلی این تمرینات شامل خم کردن مچ دست به سمت جلو، عقب و به اطراف  می‌شوند. همچنین می‌توان مچ دست را چرخاند به صورتی که کف دست روبه بالا و روبه پایین باشد. این تمرینات را باید تا حدی که توان دارید انجام دهید و نباید باعث درد شدید شوند.

تمرینات تقویت کننده

هر گاه که شکستگی استخوان بهبود پیدا کند و استخوان جوش بخورد، می‌توان تمرینات تقویت کننده‌ی مچ دست را انجام داد. به طور کلی  تمرینات تقویتی را می‌توان حدود 6 تا 8 هفته بعد از شکستگی مچ دست آغاز کرد. ورزش‌های تقویتی انگشتان دست را می‌توان با استفاده از بندها و کش های لاستیکی، توپ لاستیکی یا وسایل مخصوص ورزش که برای تقویت نیروی گرفتن اجسام طراحی شده‌اند، انجام داد.  ورزش‌های تقویتی مچ دست و ساعد را می‌توان با استفاده از کش های لاستیکی، وزنه‌های کوچک یا وسایل خانه مانند قوطی کنسرو یا بطری آب انجام داد.

عمل جراحی و عمل‌های دیگر

اگر با ثابت نگه داشتن، نتوان مشکل شکستگی را درمان کرد، ممکن است به عمل جراحی کاشت ایمپلنت، پلاک، میله یا پیچ و مهره نیاز داشته باشید تا استخوان در حین جوش خوردن در جای خود ثابت بماند. یا ممکن است برای کمک به بهتر جوش خوردن شکستگی، عمل جراحی پیوند استخوان انجام بگیرد. این عمل‌ها ممکن است در صورت داشتن شرایطی مانند شرایط زیر، لازم شوند:

• شکستگی باز
• شکستگی که در آن تکه‌های استخوان قبل از جوش خوردنشان حرکت کرده‌اند (شکستگی ناپایدار یا جابه جا شده)
• جدا شدن تکه‌های استخوان که ممکن است وارد مفصل شوند.
• آسیب دیدگی رباط‌ها، عصب‌ها یا رگ‌های مجاور منطقه‌ی شکستگی
• شکستگی‌هایی که تا مفصل کشیده می‌شوند.

حتی بعد از جا انداختن و ثابت نگه داشتن مچ دست یا گچ یا آتل، استخوان ممکن است حرکت کند. بنابراین در طی دوره بهبودی، پزشک ممکن است با استفاده از عکس برداری رادیولوژی ، پیشرفت درمان را بررسی کند. اگر استخوان حرکت کرده باشد، ممکن است به عمل جراحی نیاز داشته باشید. در برخی موارد، جراح با استفاده از یک وسیله ثابت‌کننده‌ی خارجی، استخوان شکسته را ثابت نگه می‌دارد. این وسیله از یک قاب فلزی با دو یا چند پین تشکیل شده است که از پوستتان رد شده و از هر دو طرف شکستگی وارد استخوان می شود.

پیشگیری از شکستگی مچ دست

پیشگیری از حوادث غیرمترقبه و غیرقابل پیش بینی که موجب شکستگی مچ دست یا شکستگی دست می‌شوند، امری غیرممکن است. اما برای محافظت از خود ر برابر چنین حوادثی می‌توان یک سری نکات رعایت کرد:

تقویت استخوان‌ها 

تقویت استخوان‌ها را می‌توان از راه‌های زیر میسر کرد:

• خوردن غذاهای مغذی و حاوی کلسیم و ویتامین D کافی
• انجام ورزش‌ها و تمرينات تحمل وزن مانند پیاده روی سبک
• در صورتی که سیگاری هستید، ترک سیگار می‌تواند اثر بخش باشد.

پیشگیری از افتادن

اکثر موارد شکستگی مچ دست هنگامی رخ می‌دهد که فرد به سمت جلو و روی دستی که به بیرون برگشته است می‌افتد. برای پیشگیری از این آسیب:

• کفش مناسب بپوشید.
• وسایلی در خانه را که ممکن است پایتان به آن‌ها بخورد و زمین بخورید، مانند قالیچه‌های کوچک، بردارید.
• فضای خانه‌تان روشن باشد.
• بینایی‌تان را چک کنید و در صورت نیاز آن را اصلاح کنید.
• در حمام دستگیره‌هایی نصب کنید.
• نرده‌های در کنار راه‌پله‌ها تعبیه کنید.
• از راه رفتن روی سطوح لیز و لغزنده مانند پیاده‌روی‌های پوشیده از برف یا یخ، خودداری کنید.

هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی، از محافظ‌هایی استفاده کنید

برای فعالیت‌های ورزشی خطرناکی مانند موارد زیر، از محافظ‌هایی برای مچ دست استفاده کنید:

• اسکیت سواری
• اسنوبرد سواری (اسکی روی برف)
• راگبی
• فوتبال

کپی فقط با ذکر لینک و منبع بلامانع است.