تورتیکولی بزرگسالان که به آن دیستونی گردنی یا تورتیکولی اسپاسمودیک نیز گفته می شود، وضعیتی است که در آن عضلات کنترل کننده گردن در یک انقباض غیرارادی پایدار قفل می شوند. این انقباضات معمولاً می توانند باعث پیچش، حرکات تکراری یا وضعیت غیر طبیعی گردن ش. بسته به شدت، می تواند یک وضعیت بسیار دردناک باشد که ممکن است منجر به ناراحتی زیادی شود. تظاهرات تورتیکولی با استفاده از اصطلاحات علّی مانند حاد، مادرزادی، مزمن، اکتسابی، ایدیوپاتیک یا ثانویه تعریف می شود.
علت شناسی
دیستونی گردن ایدیوپاتیک شایع ترین شکل دیستونی کانونی بزرگسالان است . تشخیص شیوع دیستونی دشوار است.
این اختلال رایج با انقباضات غیرارادی ماهیچه در عضله گردن مشخص می شود. با این حال، علت در بیشتر موارد ناشناخته است. اگرچه علت نامشخص است، دو علت فرضیه شده است و تحقیقات گسترده ای انجام شده است، و شواهد روشنی وجود دارد که نشان می دهد آنها در شروع دیستونی کانونی بزرگسالان نقش دارند. این دو علت عبارتند از:
- ژنتیک:سه مشاهده وجود دارد که این فرضیه را تایید می کند که یک ژن غیرطبیعی مسئول بخشی از تورتیکولی است.
- آسیب دوره نوزادی:شیوع دیستونی دهانه رحم مربوط به تروما 21-5 درصد است.
- یکی دیگر از علل احتمالی تورتیکولی که مورد تحقیق قرار گرفته است، ناهنجاری در ساختارهای مغز است.
علائم بالینی تورتیکولی بزرگسالان
تورتیکولی بزرگسالان که به عنوان دیستونی گردنی نیز شناخته می شود، به صورت چرخش سر یا چانه به سمت شانه ظاهر می شود. تکان‌های مکرر سر ممکن است همراه با اسپاسم‌هایی باشد که می‌تواند متناوب، کلونیک یا لرزان باشد.
برخلاف سایر دیستونی ها، دیستونی دهانه رحم در حدود 75 درصد مواقع با درد ظاهر می شود. تغییرات در عملکرد دهلیزی و درک جهت گیری بدن، مانند تفاوت در رفلکس دهلیزی-چشمی، بیش واکنش دهلیزی، و مشکل در تشخیص عمودی وضعیتی و بینایی ممکن است وجود داشته باشد. در تورتیکولی، سمتی که چانه می چرخد، تصمیم می گیرد که وضعیت چگونه توصیف شود. به عنوان مثال، اگر چانه به سمت چپ چرخانده شود، آن را به عنوان “تورتیکولی چرخشی به چپ” توصیف می کنند.
تشخیص های افتراقی
- بیماری پارکینسون: ممکن است با سر در وضعیتی شبیه تورتیکولی بزرگسالان ظاهر شود.
- احتمالاً برای سایر درگیری های عصبی مثبت خواهد بود. لرزش در یک الگوی نوسانی سینوسی وجود خواهد داشت. درمانگر همچنین ممکن است متوجه عدم ثبات راه رفتن ، سفتی و دیسکینزی یا کندی حرکت شود
- دیستونی پس از ضربه:سابقه ضربه اخیر به ناحیه بدن که دیستونی را تجربه کرده است. که نوعی دیستونی ثانویه در نظر گرفته می شود، شروع علائم ممکن است بلافاصله پس از ضربه یا تا 12 ماه پس از آن بروز کند. تخمین زده می شود 5 تا 21 درصد از بیماران مبتلا به دیستونی گردنی سابقه ضربه به سر یا گردن دارند، اگرچه مشخص نیست که آیا این ضربه به عنوان “محرک” برای این بیماری عمل کرده است یا خیر.
- بیماری ویلسون: بیماری ویلسون یک اختلال ارثی است که می تواند باعث تجمع مس در بدن شود.
- تورتیکولی ایدیوپاتیک با شروع بزرگسالان:شروع تدریجی علائم، تا 75٪ از بیماران درد همزمان گردن را گزارش می کنند. همچنین ممکن است با حرکات تند، اسپاسم گذرا، بالارفتن شانه ، سفتی/سفتی و لرزش تظاهر کند.
معاینه بالینی فیزیکی
ارزیابی یک بزرگسال با علائم تورتیکولی بزرگسالان پس از معاینه طبیعی ستون فقرات گردنی انجام می شود که با یک شرح حال کامل و سپس معاینه فیزیکی آغاز می شود:
- قسمت های قبلی وضعیت غیر طبیعی سر
- گردن درد
- سردرد
- سابقه خانوادگی
- سابقه دارویی
- ضربه
- عفونت اخیر
معاینه بالینی
بررسی علائم حیاتی
- مشاهده در حالت ایستاده
- آتروفی عضلانی
- اسپاسم عضلانی
- جرم در بافت
- شکل/تقارن ساختارها
غربالگری عصبی
- رفلکس
- میوتوم
- درماتوم
تست تحریک قفسه سینه
تست تشخیصی پاراکلینیکی
برای تشخیص تورتیکولی بالغ نیازی به آزمایش نیست، با این حال، می توان از آنها برای ارزیابی یکپارچگی ساختارهای درگیر استفاده کرد. چنین تست های تشخیصی شامل اشعه ایکس، سی تی اسکن و ام آر آی است. اگر عفونت به عنوان علت تورتیکولی بزرگسالان مشکوک باشد، مطالعات آزمایشگاهی ممکن است مفید باشد.
درمانهای پزشکی
درمانهای پیشرفته فیزیوتراپی
فیزیوتراپی در بیماری تورتیکولی بزرگسالان شامل تعیین وضعیت فعلی بیمار از لحاظ ساختارهای عضلانی و میزان درگیری‌های عضلانی و اختلالات مکانیکی پرده های عضلانی(فاشیای کلاویپکتورال) و همچنین بررسی نقاط دردناک در نواحی گردن و شانه‌ها و پشت می‌باشد. اختلالات عضلانی خود یکی از عوامل ایجادکننده انحرافات عضلات ناحیه گردن می‌باشد که درمانهای اختصاصی در کلینیک فیزیوتراپی برای این عضلات آسیب دیده انجام می‌شود. در مرحله بعد بررسی‌های عصبی و نورولوژیک و معاینه میزان تحریک‌پذیری اعصاب محیطی و مرکزی است که ممکن است بتوان با درمانهای مقتضی مربوط به تعدیل تحریک‌پذیری اعصاب مرکزی و محیطی، شرایط بهتری از لحاظ عصبی ایجاد نمود.
آن‌چه که مهم است جلوگیری از پیشرفت انحراف گردن و کاهش درد فزاینده تورتیکولی بزرگسالان می‌باشد که با یک برنامه‌ریزی درمانی و استفاده از روشهای جدید و دستگاه‌های پیشرفته، بتوان به این مهم می‌توان دست یافت.
جهت اطلاعات بیشتر می‌توانید با شماره 02126722003 و 02126722004 کلینیک فیزیوتراپی دکتر حیدر سعادتی تماس حاصل فرمایید.
سایر روشهای تهاجمی:
داروهای خوراکی، جراحی، عصب کشی انتخابی محیطی، تحریک عمیق مغز
