بازدیدها: 43
لوردوز که با نام گودی کمر یا قوس زیاد کمر شناخته می‌شود، وضعیتی است که در آن ستون فقرات در ناحیه پایین کمر دارای انحراف بیش از حد به سمت داخل است. ستون فقرات به طور طبیعی دارای سه انحنا در ناحیه‌ی گردن، بالای کمر و پایین کمر است. لوردوز (گودی و قوس کمر) به حالتی گفته می‌شود که انحنای پایین کمر به سمت داخل از حد طبیعی بیشتر باشد. این حالت موجب وارد آوردن فشار بیش از حد به ستون فقرات و بروز کمردرد می‌شود.
برای کسب اطلاعات در زمینه درمان قطعی قوز پشت اینجا کلیک کنید.
برای کسب اطلاعات در زمینه درمان قطعی افتادگی شانه اینجا کلیک کنید.
افراد مبتلا به گودی و قوس کمرمعمولا انحنای زیاد در پایین کمر خود دارند که کاملا جلب توجه می‌کند. هنگامی که از کنار به این افراد نگاه می‌کنید، قسمت پایینی کمر آنها کاملا حالت “c”شکل دارد. در ضمن این طور به نظر می‌آید که افراد مبتلا به گودی و قوس کمر، شکم خود را بیرون داده‌اند.
انتخاب روش درمان لوردوز (گودی و قوس کمر) به این موضوع بستگی دارد که شدت گودی کمر چقدر است،احتمال بیشتر شدن این انحنا وجود دارد و این که قوس بیش از حد کمر تا چه حد بر عملکرد عادی شما تاثیر گذاشته است.
متخصصین ما در کلینیک فیزیوتراپی پیشرفته دکتر سعادتی روشهای غیرتهاجمی و غیرجراحی را برای درمان گودی و قوس بیش از حد کمر ارائه می‌دهند. برخی از این روش‌ها عبارتند از: مجموعه ای از روشهای نوین و استفاده از فناوریهای نوین تجهیزات پزشکی و روشهای درمانی استئوپاتی و برنامه تقویت عضلات کمر، ، انجام مدالیته‌های درمانی مثل الکتروتراپی و ماساژ‌تراپی برای کنترل درد و ارائه توصیه‌هایی برای کاهش وزن به منظور کاهش فشار به ستون فقرات.
درمانهای فیزیوتراپی مناسب برای گودی و قوس کمر می‌توانید با شماره‌های 02126722003 و 02126722004 تماس حاصل فرمایید.
آناتومی گودی و قوس کمر
هایپرلوردوز (گودی و قوس زیاد کمر) معمولا بر اثر عدم تعادل عضلانی ایجاد می‌شود که این مشکل موجب بروز سندرم متقاطع پایینی می‌شود. در سندرم متقاطع پایینی، برخی از عضلات خاص بدن بر اثر فشار بیش از حد، منقبض شده و کوتاه می‌شوندو در نتیجه آنتگونیست‌های موجود در عضلات طرف دیگر مفصل را نیز مهار کرده و جلوی حرکت آنها را می‌گیرند.
علت‌های معمول گودی و قوس کمر
قوس و گودی کمر معمولا در زمان کودکی و بدون هیچ دلیل مشخصی ایجاد می‌شود که به آن لوردوز خوش‌خیم نوجوانی گفته می‌شود. البته قوس و گودی کمر می‌تواند در هر سنی ایجاد شود. سایر علل احتمالی قوس و گودی کمر عبارتند از:
- قرارگیری بدن در وضعیت ناصحیح (هنگام نشستن و ایستادن و انجام کارهای مختلف)
- چاقی. افرادی که دارای اضافه وزن هستند ممکن است متوجه شوند که حالت قرارگیری ستون فقرات آنها به نحوی است که فشار بسیار زیادی به پایین کمر آنها وارد می‌شود.
- پوکی استخوان کاهش تراکم استخوانی با بالا رفتن سن
- پرولاپس (فرورفتگی) دیسک
- آرتروز مفصلی
- عارضه‌ی دیسکیت: این بیماری دیسک‌های بین مهره‌ای را درگیر می‌کند و بیشتر در بین کودکان شایع است
- کیفوز یا قوز پشتی که به معنای انحنای بیش از حد ناحیه‌ی بالای کمر به سمت بیرون است
- اسپوندلولیستزی یا همان سرخوردگی مهره‌ها. در این حالت یکی از مهره‌ها نسبت به مهره‌ی دیگر به سمت جلو یا عقب سُر می‌خورد.
- آکندروپلازی. نوعی از بیماری کوتولگی
علت‌های گودی و قوس بیش از حد کمر
کمر زینی شکل نیز شناخته می‌شود. علل بروز گودی و قوس کمر می‌تواند شامل موارد زیر باشند:
- انقباض و گرفتگی عضلات پایین کمر
- وجود چربی بیش از حد شکمی
- بارداری
هرچند ممکن است به نظر برسد با زیاد بودن گودی و قوس کمر، قدرت کمر و ثبات آن بیشتر است، اما باید بدانید که این عارضه می‌تواند باعث درد متوسط یا شدید در پایین کمر شود.
در کودکان، عوامل زیر می‌تواند موجب بروز گودی و قوس کمر شود:
- ابتلا به بیماری ریکت
- کمبود ویتامین D
علائم گودی و قوس زیاد کمر چیست؟
- هایپرلوردوز (گودی و قوس زیاد کمر) می‌تواند موجب شود که مفاصل فاست در ستون فقرات کمری در حین انجام اغلب حرکات در حالت جمع شده و بسته قرار داشته باشند و فشار بیش از حد به مفاصل کمر وارد شود که این موضوع موجب بروز درد کمر می‌شود.
- فشار بیش از حد به مفاصل فاست باعث فرسایش و تحلیل رفتن آنها شده و موجب می‌شود که عصب‌های حسی منتقل‌کننده‌ی درد که در اطراف این مفاصل هستند تحریک شوند
- شاخه‌های عصبی که از نزدیکی قسمت‌های درگیر در ستون فقرات (ناحیه‌ای که انحنای بیش از حد دارد) عبور می‌کنند ممکن است به علت وجود گودی و قوس بیش از حدکمر، دچار گیرافتادگی شوند که این مسئله موجب بروز درد تیز و تیرکشنده‌ای می‌شود که در تمامی نواحی که عصب به آنجا می‌رسد (لگن و پاها) منتشر می‌شود.
چگونه تشخیص دهیم گودی و قوس کمر داریم؟
راحت‌ترین راه برای تشخیص لوردوز (گودی و قوس کمر) این است که بر روی کمر و روی یک سطح سفت دراز بکشید. در این حالت باید بتوانید دستان خود را در زیر کمر قرار دهید و دست با کمر در تماس باشد و فضای بسیار کمی برای حرکت داشته باشد. در صورتی که به لوردوز (گودی و قوس کمر) مبتلا باشید، بین دست شما و کمر شما فضای اضافی خواهد بود.
تشخیص گودی و قوس کمر توسط پزشک
تست توماس
دکتر فیزیوتراپی با کمک تست توماس بررسی می‌کند که آیا عضلات ایلیوپسواس و راست رانی دچار گرفتگی شده یا کوتاه شده‌اند یا خیر. زمانی که ران پا بالاتر از سطح افقی قرار دارد، بدین معناست که این عضلات کوتاه شده‌اند. به طور کلی، در صورتی که عضله ایلیوپسواس در حالت سالم و طول آن طبیعی باشد، دقیقا در حالت افقی قرار می‌گیرد.
عضله‌ی راست رانی (یکی از عضلات چهارسر ران) نیز در این حالت کوتاه است و ساق پا باید در حالت خمیده‌ی 90 درجه، کاملا صاف قرار گیرد و مانند تصویر به سمت بیرون متمابل نباشد.
چه زمانی باید به دنبال درمان گودی و قوس کمر بود؟
اگر زمانی که کمر خود را به جلو خم می‌کنید، گودی و قوس کمر برطرف می‌شود، بدین معناست که مشکل لوردوز (قوس و گودی زیاد کمر) از نوع انعطاف پذیر است و شما نیازی به انجام اقدامات درمانی ندارید. اما اگر با خم شدن به سمت جلو، قوس و انحنای زیاد پایین کمر همچنان پا بر جا است، نیاز به اقدامات درمانی است و لازم است به پزشک مراجعه کنید.
علاوه بر این، در صورت داشتن هریک از علائم زیر میز لازم است به پزشک مراجعه کنید:
- درد
- اسپاسم عضلانی
- احساس گزگز و سوزن‌سوزن شدن
- بی‌اختیاری ادرار و مدفوع
درمان گودی و قوس زیاد کمر
انتخاب روش درمان قوس و گودی زیاد کمر به شدت انحنای کمر و سایر علائم بیمار بستگی دارد. روشهای درمانی که ممکن است تجویز شوند عبارتند از:
دارودرمانی برای کاهش درد و التهاب
داروهایی مانند داروهای NSAID (ضدالتهای غیراستروئیدی) یا داروهای مسکن می‌توانند درد و التهاب را کاهش دهند.
بریس یا کمربند طبی (برای کودکان و نوجوانان)
می توان در بیمارانی با سن کمر (کودکان و نوجوانان) با تجویز بریس و کمربند طبی مخصوص از پیشروی روند افزایش قوس و گودی کمر، جلوگیری کرد. بریس مخصوص گودی کمر با نام Raney flexion jacket می‌تواند فشار اضافی را از روی قسمت پایینی کمر بردارد و موجب شود که ناحیه کمری از ستون مهره‌ها در حالت صحیح و با انحنای درست قرار بگیرند. این بریس موجب می‌شود که که به عضلات شکمی فشار بیشتری وارد شود که این موضوع باعث کاهش فشار به پایین کمر می‌شود. فیکس کردن انحنای کمر توسط بریس نیز باعث می‌شود که گودی کمر بیش از این پیشروی نکند.
فیزیوتراپی
انجام درمانهای فیزیوتراپی به بیمار کمک می‌کند که انعطاف‌پذیری و قدرت عضلات و میان‌تنه (شامل پهلو و کمر و شکم) و دامنه حرکتی مفاصل خود را بهبود دهد. فیزیوتراپیست در ابتدا با معاینه بالینی و بررسی آزمایشهای تشخیصی روش درمان را تعیین می کند و سپس یک برنامه درمانی برای رفع گودی کمر برنامه درمانی بیمار را تدوین می‌کند.
استئوپاتی (استخوان درمانی)
در روش استئوپاتی ناحیه توراسیک (سینه‌ای) از ستون فقرات با کمک درمانهای دستی جااندازی می‌شود تا دامنه حرکتی کمر افزایش پیدا کند. جااندازی مفصل لگن نیز برای اصلاح متفاوت بودن طول پاها و در نتیجه صاف شدن ناحیه کمری ستون فقرات اهمیت دارد.
درمان دستی و جااندازی مفاصل
در روش درمان دستی و جااندازی مفاصل (مانیپولاسیون) استخوان‌ها یا مفاصل بدن با کمک دست درمانگر با فشار و با سرعت مشخصی و در جهت و به اندازه‌ی معین حرکت داده می‌شود و این استخوان‌ها را مفاصل کشیده می‌شوند و یا چخانده می‌شوند تا در موقعیت صحیحی قرار بگیرند. انجام این کار موجب می‌شود که بافت‌های منقبض و گرفته در اطراف مفصل‌ها آزاد شوند و درد مفصل و بافت‌های اطراف آن کاهش پیدا کند. این روش علاوه بر این که استخوان‌ها و مفاصل را در راستای صحیح خود قرار می‌دهدف موجب افزایش انعطاف‌پذیری می‌شود.
حرکات اصلاحی برای‌هایپرلوردوز (قوس و گودی زیاد کمر)
برای اصلاح گودی و قوس بیش از حد کمر، لازم است که عضلات فلکسور لگن و عضلات پایین کمر کشیده شوند. عضلات کشاله ران و شکم نیز به کشش نیاز داشته دارند.
حرکات کششی
مطالبی که در ادامه امده است تنها به منظور اطلاع رسانی و ارائه راهنمایی می‌باشد. توصیه ما این است که قبل از انجام هر تمرین یا برنامه‌ی توانبخشی با پزشک متخصص مشورت کنید.
- کشش عضله فلکسور لگن
- این حرکت موجب کشش ماهیچه‌ی ایلیوپسواس می‌شود که قویترین ماهیچه‌ی لگن است
- مانند آنچه در تصویر می‌بینید یک پای خود را جلوتر قرار دهید و زانوهای خود را خم کنید تا زانوی عقبی به زمین نزدیک شود.
- در حالی که همچنان کمر شما صاف است، به آرامی لگن خود را به سمت جلو هل دهید تا جایی که کشش را احساس کنید.
- کشش عضلات پایین کمر
- بر روی کمر بخوابید و زانوهای خود را خم کنید
- با کمک دستان خود، زانوهای خود را به سمت شکم خود بکشید. کشش را تاجایی که احساس راحتی می‌کنید ادامه دهید.
تمرینات تقویت عضلات
1. کرانچ شکمی
- به پشت بخوابید و زانوهای خود را خم کنید.
- دستان خود را روی ران پاها قرار دهید و به آرامی دستان خود را تا روی زانو‌ها بالا بکشید و سپس به پایین ببرید. در این حالت عضلات شکم منقبض می‌شود و سر و شانه‌ها کمی از روی زمین بلند می‌شود.
- این حرکت را تکرار کنید تا جایی که حس کنید عضلات شکم شما سفت شده‌اند.
2. کرانچ چرخشی
- به پشت دراز بکشید و زانوهای خود را خم کنید به نحوی که کف پاهایتان کاملا روی زمین قرار داشته باشد.
- مانند انچه در تصویر می‌بینید، دستان خود را پشت سر خود بگذارید.
- در حینی که سر و شانه‌ی خود را از روی زمین بلند می‌کنید، تنه‌ی خود را بچرخانید تا آرنج راست به زانوی چپ نزدیک شود.
- سپس به حالت اولیه بازگردید و حرکت را تکرار کنید. متناوبا این حرکت را به طرف چپ و راست انجام دهید.
- حرکت پل
- به پشت دراز بکشید و زانوهای خود را خم کنید به نحوی که کف هر دوپای شما کاملا روی زمین باشد.
- به آرامی باسن و سپس کمر خود را از روی زمین بلند کنید.
- تا جایی که می‌توانید باسن خود را بالاتر ببرید تا انقباض عضلات این ناحیه را احساس کنید.
- در بالاترین نقطه، 5 الی 10 ثانیه مکث کنید و سپس به آرامی به حالت اولیه بازگردید. استراحت کنید و حرکت را تکرار کنید.